Osman Bozkurt’un “Hatırla” sergisi Merdiven Art Space’te

T24 Kültür Sanat

Osman Bozkurt

Zaman ve hafıza kavramlarını sorgulayan Bozkurt, fotoğraf, görüntü, heykel, ses ve yerleştirmelerle molozlaştırılmış bir kentin silinen hafızasını somut ispatlarla izleyiciye hatırlatıyor. Bu son periyot ve birtakım geçmiş işlerini İstanbul’da birinci sefer sergiliyor. Sergiyi 26 Ekim Cumartesi gününe dek ziyaret edebilirsiniz.

Serginin giriş katındaki “MŌLĒS I” (2024) ve “MŌLĒS II” (2024) hem geçmiş hem gelecekle ilişki kuruyor. Bozkurt’un kent genelinden topladığı moloz kesimleriyle ürettiği bu totemler, taş taş üstünde bırakmayan bir geçmişle hesaplaşma teşebbüsü olabileceği üzere, yıkıntılardan yeni bir gelecek kurulabileceği fikrine de işaret ediyor. Düzgün talih getirdiği düşünülen ve meditatif bir içsel istikrar arayışı olarak da dikkate alınabilecek taş istifleme (stone stacking) hareketini topladığı moloz modülleriyle gerçekleştiriyor. Geleceğe umutlu ve ihtiyatlı bir bakışla girişilen bu “geri sarma” (rewind), bir “ŞAKUL” [PLUMB LINE] (2024) gerektiriyor. Bozkurt’un üretimi, birinci olarak bu katta arkeolojik çalışmalarla kesişiyor. “DÖNGÜ” [CYCLE] (2024) siyah-beyaz iki fotoğraf karesini tek bir baskıda birleştiriyor: sol tarafta yakın geçmişten bir moloz yığını, sağ tarafta ise Keban Barajı’nın tamamlanması ile 1975’ten itibaren yavaş yavaş sular altında kalan Norşuntepe höyüğü yer alıyor. En kadim yapıların harabeye dönüşebileceğini anımsatan bu iş, insanlığın yapı inşa etme geçmişi ve dürtüsü üzerinden antik çağı bugüne bağlıyor.

“DESTRUCTION” [YIKIM] (2007), Bozkurt’un bir Budapeşte ziyaretinde, yenilenmekte olan MÉMOSZ (Macar İnşaat İşçileri Ulusal Birliği) kongre binası önünde yakaladığı harika bir anı donduruyor. İmali 1950’de tamamlanan binanın cephesindeki devasa rölyef, komünizm ideali “kadın-erkek birlikte çalışılan” bir inşaat alanını betimlerken 2007 yılında tıpkı binanın yıkımında çalışan personeller bu rölyefin önündeki hafriyat kamyonuna kalas taşırken görülüyor. Böylece Bozkurt, altını çizdiği vakit döngüsünü o an orada olmanın tesadüfüyle tek kareye sığdırıyor. Bu fotoğraf çoğunlukla göz arkası edilen iş gücüne dikkati çekerken üst kattaki işlere de göz kırpıyor: “KİREMİTLER” [TILES] (2024) ve “TUĞLA” [BRICK] (2024).

Serginin üst katında Bozkurt’un, yıllar uzunluğu katman katman kazmaya devam ettiği bahis ve süreçleri içeren işleri barındırıyor. Covid-19 salgınının sebep olduğu karantina günlerinde sanatkarın ana meşgalesi, yıkımı virüs nedeniyle durdurulan komşu binadan artakalan maddi kalıntıları toplamak oluyor. Marsilya ve Selanik menşeli çatı kiremitleri, tuğlalar, beton modülleri, boru ve çivilerden oluşan bu buluntu yapı kalıntıları   mütevazı bir koleksiyonu ortaya koyuyor. Keşifleri sırasında çektiği bir dizi fotoğrafı derleyen “DOMESTIC ARCHEOLOGY” [DOMESTİK ARKEOLOJİ] (2020) görüntüsü, saha araştırmasını özetliyor. Görüntüye eşlik eden “KİREMİTLER” [TILES] (2024) ve “TUĞLA” [BRICK] (2024), “PİK” 60/500 (2024) ve “ANTEN” [ANTENNA] (2024) ise alelade birer yapı buluntusu olmanın ötesinde, molozlaştırılmış bir kentte yaşanmışlıklara dair elle tutulur ispatlar sunuyor.

Galerinin sokak cephesinde yer alan “BAHAR” [SPRING] (2024) isimli fotoğraf tüm buluntuları temsilen muzip bir bahar gününü yansıtıyor. Üst kattaki öz portresi “CARANTINA DAYS – INTERRUPT” [KARANTİNA GÜNLERİ – KESİNTİYE UĞRATILMIŞ] (2021) işiyse sanatkarın hayattan izole yaşadığı günlerdeki değişimini tüm cüretiyle resmediyor.   

Osman Bozkurt kimdir?

Sanatçı, Mimar Sinan Üniversitesi Fotoğraf Kısmı’ndan mezun oldu ve çeşitli üniversitelerde öğretim vazifelisi olarak dersler verdi. Çalışmalarında, kentsel bir hafıza oluşturabilmek için kentteki hayatın bilinçaltı inceliklerine ve unutulmuş paradokslarına fotoğraf ve görüntü aracılığıyla tanıklık etmektedir. Kimlik ve temsiliyet biçimleri; kent hayatı ve mimarisi; kamusal ve özel alan ortasındaki boşluklar, muğlaklıklar; toplumsal bellek bağlamında hatırlama ve unutma; kabullenme ve reddetme; fonksiyon ve işlevsizleştirme ile kamusal yaratıcılık işlerinin ana aksını oluşturmaktadır.

Bozkurt’un işleri, ortalarında Pera Museum (Istanbul, 2023), YARAT Contemporary Arka Center, (Baku 2022), SCHIRN KUNSTHALLE (Frankfurt, Germany 2018), MAXXI The National Museum of XXI Century Arts (Rome, Italy 2015), PRATT Manhattan Gallery (NYC, USA 2015), Kunsthaus Zürich (Switzerland 2015), ZKM Center for Arka and Media Karlsruhe (Germany 2013), Arrow Factory (Beijing, China 2012), Asia Triennial Manchester’11 / Castlefield Gallery, (Manchester, UK 2011), MASS MoCA (Massachusetts, USA 2011), Museo Madre (Naples, Italy 2009), FRIEZE Arka Fair (London, UK 2008), Insa Arka Space (Seoul, Korea, 2008), TATE Çağdaş (London, UK 2007), Platform Garanti Contemporary Arka Center (Istanbul, Turkey 2006) bulunduğu bir çok kurum ve müzede sergilendi.

Bozkurt’un çalışmaları; Urban Mirrors-Reflections From the Artists of Istanbul by Alistair Hicks/ YKY, 101 Artworks-Forty Years of Turkish Contemporary Art/ Published by art- ist/Revolver, Arka Works/ Deutsche Bank Collection, Küresel Activism and Art-Conflict in the 21st Century / MIT Press, The Future of History / Neu Zürcher Zeitung Publishing, Szene Türkei: Abseits, aber Tor! by Vasıf Kortun&Erden Kosova/ Walter König, Triennial City:Localising Asian Art/ Cornerhouse Publication’da yayınlandı.

Ayrıca fotoğrafları Nafas Arka Magazine, Camera Austria, The Independent ve IMAGES / Le Magazine de la Photographie üzere çok sayıda müddetli yayında yer aldı. 2008 yılında The Independent (UK) gazetesi tarafından gelecek vaadeden en yeterli 20 sanatçı ortasında gösterilen Bozkurt’un yapıtları özel koleksiyonlar ve Deutsche Bank koleksiyonunda yer almaktadır.

2006 yılında kurulan, kâr hedefi gütmeyen sanatçı inisiyatifi PiST/// Disiplinlerarası Proje Alanı’nın kurucu ortağı ve eş yöneticisi. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor.

 


 

Bol ödüllü ‘Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri’ sinemasının konusu ne?

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir