Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığınca Trakya Bölgesi’nde, özellikle ayçiçeği ekili alanlarda, görülen çayır tırtılı ile mücadele amacıyla “Ayçiçeğinde Çayır Tırtılı Zirai Mücadele Teknik Talimatı” hazırlanarak paydaşlara gönderildi.
Bakanlık, son günlerde ayçiçek tarlalarını istila eden çayır tırtıllarına yönelik mücadele başlattı.
Bakanlıkça hazırlanan “Ayçiçeğinde Çayır Tırtılı Zirai Mücadele Teknik Talimatı”nda yer alan bilgilere göre, ergin kelebekler göç eden böcekler olup topluca hareket ediyor. Canlı, yumurtalarını özellikle sirken ve diğer yabancı ot yapraklarının alt yüzüne bırakıyor. Larvalar, bitkilerin yaprak, tomurcuk ve çiçeklerini yiyerek besleniyor. Dolayısıyla, çayır tırtılı ile mücadelede kültürel önlemler büyük önem taşıyor. Pupa kokonlarının bir kısmının derine düşmesi ve kelebeklerin toprak yüzüne çıkamaması için sonbaharda tarlaların derin sürülmesi gerekiyor.
Öte yandan bir kısım kokonlar toprak yüzünde kalarak kuşlara yem oluyor veya kış soğuklarından olumsuz etkileniyor. Zararlı ile mücadelede ilkbaharda yabancı ot mücadelesi de büyük önem taşıyor.
İlk olarak yumurtalar yabancı otlara bırakıldığı için yumurta ve larvaların yok edilerek, kültür bitkilerinde zarar oluşturmasının önlenmesi gerekiyor.
Ayrıca kültür bitkilerinde yabancı ot mücadelesinin sürdürülmesi aynı faydayı sağlıyor. Yonca, tirfil, üçgül gibi yem bitkilerinin erken biçilmesi popülasyonun azaltılması bakımından önemli bir yöntem olarak öne çıkıyor.
İlk baharda diskaro ile toprak işlemesi yapılması, ekimin de erken olması gerekiyor.
Talimatlar arasında, kimyasal mücadele için ise tarlada köşegenler doğrultusunda zikzak yürünmesi, her 25-30 metrede bir olmak üzere metrekarede 10 larva saptandığında mücadeleye başlanması da yer alıyor.
Mücadelenin en geç üçüncü dönem larvalara karşı yapılması gerekiyor.
Trakya’daki çalışmalar
Türkiye’de yağlık ayçiçeği ekim alanı 8 milyon 113 bin dekar ve üretim 2 milyon 215 bin civarında bulunuyor.
Trakya Bölgesi’nde ayçiçeğinde çayır tırtılı zararı ile ilgili TAGEM’e bağlı Trakya Tarımsal Araştırma Enstitü Müdürlüğü ile il tarım ve orman müdürlükleri koordineli çalışmalar yürütüyor.
Bu çerçevede temmuz başında çayır tırtılı erginleri, geçmiş yıllara oranla hiç olmadığı kadar yoğun şekilde görülmeye başlandı. Öte yandan ergin bireylerin yoğun olduğu her yerde zarar tespit edilmedi.
Edirne’de toplam ekili alan 1 milyon 73 bin 508 dekar ve üretimi yaklaşık 285 bin ton seviyesinde bulunuyor. İlin, ekim alanının yaklaşık 700 bin dekarına karşılık gelen Uzunköprü, Meriç, Keşan, Enez ve İpsala ilçelerinde çayır tırtılı zararı görüldü.
Söz konusu alanın yüzde 10-15’inde zararlı tespit edildi ve buralar yer aletleri ve dronlar ile ilaçlandı. Zarar durumu özellikle geç ekilişlerde daha yoğun fark edildi.
Kırklareli’nde yüzde 50’lik alan ilaçlandı
Kırklareli’nde de ayçiçeği ekiliş alanı 911 bin 619 dekar olup üretim yaklaşık 226 bin ton civarında bulunuyor.
Merkez, Lüleburgaz, Babaeski, Pınarhisar, Kofçaz, Vize, Pehlivanköy ilçelerinde geç ekilen ve yabancı ot mücadelesinde başarılı olamayan köylerde, ağırlıklı ayçiçeği olmak üzere, mısır yonca gibi ürünlerde toplam 900 bin dekar alanda, yaklaşık 200 bin dekarlık bir kesimin 150 bin dekarlık kısmında ekonomik zarar eşiğinin üzerinde zarar oldu.
Zararlıyla mücadele çalışmaları sonrasında halen toplam alanın yüzde 50’si ilaçlanırken kalan alanda ilaçlama çalışmaları devam ediyor.
Dronlar iş başında
İstanbul’da ise toplam ekili alan 181 bin dekar olup 49 bin ton civarında üretim gerçekleştiriliyor.
Zararlı, yoğun olarak Çatalca başta olmak üzere Silivri, Arnavutköy ve Büyükçekmece ilçelerinde yaklaşık 20 bin dekar alanda görülürken, (toplam ekilişin yaklaşık yüzde 10’u) yer aletleri ve dronlar mücadele ediliyor. İstanbul ilinde 3 dron aktif olarak çalışıyor.
Tekirdağ’da da ayçiçeği ekili toplam alanı yaklaşık 1 milyon 663 bin dekar iken üretim yaklaşık 399 bin ton civarında belirlendi. Yer aletleri ve drone’larla mücadele devam ediyor.
Zararlı, yoğun olarak Süleymanpaşa Bıyıkali, Banarlı, Karacaklavuz, Ortaca, Karahalil beldelerinde yaklaşık 40 bin dekar alanda tespit edildi.
Genellikle sirken yabancı otunun (hıştır) mücadelesinin yapılmadığı tarlalarda veya bu otun bulunduğu tarla sınırlarında yoğun bulaşıklık görüldü. Mücadele kapsamında 18 dron çalışıyor.
Sakarya Mısır Araştırma Enstitüsü de söz konusu ilde zararlı tespit edildiğini bildirdi.