1974 üretimi Ceza sinemasında Kadir İnanır’ın o çok ünlü isyanıdır: ‘Atom fiziğine de profesörlüğe de lanet olsun lakin öğreneceğim, kumarbazlığı, itliği, hergeleliği!’
Ali’nin isyanı o periyot kumardan olsa da 2022’de enflasyondan ya da GİNİ’den. Aslında tam nedeni bilinmemekle birlikte gelir dağılımında bir adaletsizlik olduğu kesin. Ali’nin isyanı toplumsal medyada yayılınca Prof. Dr. Özgür Demirtaş da duruma dahil oldu. İşte profesör maaşları tartışması!
Önce profesörlükte Ali’nin isyanını hatırlayalım ?
“ODTÜ’lü profesörün 22 bin 900 TL maaş alması” başlığı altında başlayan tartışma büyüdü.
Günümüzde fizik profesörü Ali’den farklı olarak kumar masasında hileye kurban gitmek bile lüks kalıyor artık. Bu başlığa nazaran ülkede profesörlerin aldıkları maaşları 2001 yılından bu yana sizler için araştırdık sonra da Özgür Demirtaş, ABD’deki profesörlerin ne kadar aldığını anlatmış bir de onunla züğürt olarak çenemizi yorduk. Buyurun o halde?
Türkiye’de 1/4 profesör olarak geçen memur maaşları artırımlarını her yılın 1 Ocak tarihi prestijiyle aldık (bazı yıllar 2 ya da 3 değişim yaşanmış)
Yanına da minimum fiyatı aldık tıpkı biçimde ve oranlarına baktık .2002 yılında datalarda kimi sapmalar görünürken, kaynaklar farklı kanallar olduğundan yalnızca minimum fiyatta Çalışma Bakanlığı verilerini baz aldık.
İkinci tabloda da TCMB 1 Ocak tarihli dolar kurundan yola çıkarak yılın birinci günlerinde bir profesör, global dünyada atıf almak ve için yarıştığı meslektaşlarına karşı ne durumda diye bakmak istedik. Dolar Kaynak: TCMB
Sonunda da bu ikisinin fotoğrafını çektik! TL bazında ve dolar bazında profesör maaşları görüldüğü üzere yollarını besbelli bir formda ayırmışlar.
Yani Ali, fiziği bırakmazsa Macau’ya gidemiyor esasen.
Bakalım, ABD’de durumu Prof. Dr. Özgür Demirtaş durumu nasıl anlatıyor?
ABD’de profesör maaşı değil!
İşe birinci başlayan finans alanında yardımcı doçent maaşının (genel olarak) yılda 6,5 milyon TL’ye (350 bin dolar üzerinden) denk geldiğini söyleyen Demirtaş’ın belirttiği maaşı size şöyle çevirelim: Aylık 540 bin civarı.
Kendi alanı için konuştuğunu da ekliyor Demirtaş.
Her üniversitede de bu maaş değil lakin minimum fiyata de düşmüyor ?Koş, Ali koş! Profesör maaşı bakın kaça çıktı?
600 bin dolar çarpı 18,58 diyelim eşittir 11 milyon 148 bin TL ederken, kız istemeye gitmek için bunun 12’ye bölünmesi lazım. O da 929 bin TL ediyor.
Tabi çalışmak olayın ana noktası da oluyor.
Burada bir akademisyenin nasıl yetiştiğine değinmek durumunda kalıyor ünlü ekonomist!
Standartlarını dünya normlarında (!) tutanlara da bir selam çakıyor.
Bir profesörün yetişmesi için kaç yıl gerekiyor?
Günümüz dünyasında 3 yaş prestijiyle başlayan eğitim hayatı, 4 yıl okul öncesi , 4 yıl ilkokul, 4 yıl ortaokul, 4 yıl lise derken üniversiteye gelmeden 16 yıl etti. Üniversite başladı ve hiç orta vermedi diyelim; 4 yıl lisans, 2 yıl yüksek lisans, 4 yıl doktora etti mi 10 yıl da buradan. Ortadaki birtakım doçentlik ve profesörlük şahısların üretkenliklerine nazaran değişirken, 10 yıl da burada verelim. Kısaca toplamda hayatının 36 yılını mürekkep yalamak için meskeninin dışında geçiren beşerler için biraz daha insaflı yorumlar görmek isteniyor.
Sosyal medyada mevzu maaş olunca haliyle dikkat çekiyor.
Yorumlardaysa sorunun yalnızca para olmadığı da görülüyor.
Matematiğe de finansal okuryazarlığa da lanet olsun!
Enflasyona da lanet olsun!
Memleketin klasik sorularından biridir: Kaç para maaş alıyorsun?
Yorumsuz?
Bunu TV’de pandemi, zelzele, meteoroloji, iktisat yorumlarını izlerken de çıkan uzmanları dinlemeden bir düşünün isterseniz.
Benchmark olmazsa üroloji sahipsizdir!
Ondan demek ki!
“Ne olacak bu memleketin hali?” sorusu da kimsesiz kaldı.
Her mesleğin düzgünü de berbatı de var!
Bu demek değil ki ülkede muhakkak bir kesim çok yüksek meblağlar kazansın. Tahminen de gelişmiş ülkelerde insanların hem eğitime, uzmanlığa hürmeti vardır, hem de bunların karşılığı vardır. Fakat gelişmiş olmanın temelinde gelir adaletsizliği olmadığından toplumlarda huzur ve refah vardır.
Önemli olanın sayılar olmadığını bir gün anlamak umuduyla. Sizi de yorumlara bekliyoruz!